İFADE FİKİR DERNEĞİ TÜZÜĞÜ
Derneğin Adı ve Merkezi:
Madde 1 – Derneğin
adı “İfade Fikir Derneği”dir. Derneğin merkezi Ankara’dır. Derneğin adresi
“Oğuzlar Mahallesi Ceyhun Atuf Kansu Caddesi 1372. Sokak Numara: 5/8 Balgat,
Çankaya/Ankara 06010”dur. Derneğin merkez genel kurulu, imkân ve şartların
elverdiği ölçüde, yurt içinde ve dışında şubeler açabilir.
Derneğin Amacı:
Madde 2 –
Anayasada belirtilen demokratik ilkeler ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş
amaçları ile Atatürk ilke ve inkılaplarına saygılı ve bağlı bir şekilde; Türk
milletinin fertlerinin kültürel, sosyal, akademik ve bilimsel alanlarda
gelişmesi adına sivil toplum faaliyetlerinde bulunmak,
Üyelerin arasındaki dayanışmayı pekiştirmek, üyelerin topluma ve Türkiye Cumhuriyeti’nin her alandaki çıkarlarına sağlayacakları katkıların en üst seviyeye çıkarılmasını sağlayacak çeşitli kültürel, sosyal, akademik ve bilimsel etkinlikler düzenlemek ve aynı doğrultuda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ile ilişkileri ve iş birliğini geliştirmek,
Derneğin amaçlarıyla örtüşen amaçlara sahip akademisyenlerin, fikir insanlarının, yazarların ve alanlarında yetkin kişilerin birikimlerini ve düşüncelerini Türk toplumuna aktarması ve bu şekilde Türk toplumunun çeşitli kademelerindeki bireylerinin farklı alanlarda donanıma sahip olmasına yardımcı olmak,
Türk toplumu ve gençliğinin gelişen ve değişen dünyadaki teknolojik, bilimsel ve düşünsel alanlardaki gelişmelerden yararlanmasını kolaylaştırmak, bu gelişmelerin toplum tarafından millî değerlerimiz, kimliğimiz ve hassasiyetlerimiz çerçevesinde benimsenmesini sağlamak,
Millî ve manevi değerler ile ilgili olarak toplumun aydınlatılmasına ve bu yolla Türk milletinin birliğinin ve beraberliğinin pekiştirilmesine katkıda bulunmak, diğer Türk cumhuriyetleri ve Türk Dünyası konusunda Türk milletinin hassasiyetini arttırmak ve Türk milliyetçiliği düşüncesinin gelişmesine katkı sağlamak,
Belirtilen amaçlar doğrultusunda şartlar elverdiği ölçüde ve dernek yönetim kurulu tarafından gerekli görüldüğü takdirde;
Akademisyenler, fikir insanları, yazarlar ve alanlarında yetkin kişilerin ve üyelerin birikimlerini ve düşüncelerini aktarabilecekleri konferanslar, söyleşiler ve benzeri etkinlikler düzenlemek,
Gerek internet siteleri ve sosyal medya hesapları aracılığıyla elektronik ortamda, gerekse basılı hâlde çeşitli yazılar, yayınlar ve benzeri içerikler üretmek,
Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda yurt içinde ve yurt dışında vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, gerekli izin alınarak derneklerin kurabileceği tesisleri kurmak,
Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak,
Gerekli görülen yerlerde şube ve temsilcilikler açmak,
Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,
Amacın gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan ve kanunların yasaklamadığı her türlü faaliyette bulunmak,
Çeşitli alanlarda eğitim programları düzenlemek,
İşbu tüzük ve ilgili yasalar uyarınca, yeni üye alımını teşvik edici tanıtımlar ve üye alımı yapmak,
Türk tarihinde yaşanmış ve Türk milletinin hafızasında önem arz eden olaylar ve yıl dönümleri ile Türk milleti tarafından benimsenmiş ve değer gören kişiler ile ilgili bilgilendirme, anma etkinlikleri ve törenler düzenlemek,
Türk Dünyası ve diğer Türk cumhuriyetleri ile ilgili gelişmeleri takip etmek ve ilişkileri geliştirmek adına etkinlikler düzenlemek,
Üyelerin arasındaki dayanışmayı ve yardımlaşmayı pekiştirmek adına çeşitli sosyal etkinlikler düzenlemek İfade Fikir Derneği’nin amaçlarıdır.
Derneğin Faaliyet Alanı:
Madde 3 –
Dernek kültürel, sosyal, akademik ve bilimsel alanda yurt içinde ve yurt
dışında faaliyet gösterir.
Üyelik Şartları:
Madde 4 –
Derneğe üyelik başvurusunda bulunmak için aşağıda belirtilen şartlara haiz
olmak gereklidir:
Gerçek kişiler için, 18 yaşını bitirmiş olmak.
Derneğin amaçlarını ve hedeflerini benimsemiş ve belirtilen amaçların içerdiği ilkelere bağlı; bu amaç ve hedefler doğrultusunda yapılacak çalışmalara katılmaya hazır ve istekli olmak.
Çevresi tarafından saygın bir kişi olarak görülen, ahlaki ve toplumsal değerlere aykırı davranışlarda bulunmayan, onur ve haysiyeti zedeleyen suç işlememiş bir kişi olmak.
Herhangi bir dernek üyesinin şeref ve haysiyetine yönelik, veyahut derneğin kurumsal kimlik ve itibarını zedeleyici beyan ve davranışta bulunmamış olmak.
Kanunda ve ilgili mevzuatta belirtilen diğer koşulları sağlıyor olmak.
Üyelik Başvurusu:
Madde 5 –
Üyelik başvurusu, hâlihazırda derneğin iki üyesinin vereceği yazılı referansa
sahip olan bir kişi tarafından derneğin internet sitesinde (www.ifade.org) bulunan üyelik formunun
doldurularak yönetim kuruluna ibrazı ile gerçekleştirilir.
Üyeliğin Kabulü:
Madde 6 –
Dernek yönetim kurulu, başvuru sahibinin madde 4’te belirtilen hususları
sağlayıp sağlamadığını araştırır ve üyelik başvurusunu 30 gün içerisinde karara
bağlar. Bu karar, dernek yönetim kurulu tarafından dernek yönetim kurulu
üyelerinin üye sayısının ¾’ünden az olmayacak kabul sayısıyla karara bağlanır.
Dernek yönetim kurulu, gerekli gördüğü takdirde dernek yönetim kurulu üye
sayısının salt çoğunluğu ile bu kararın verilmesini merkez genel kurulunun
oylamasına sunabilir. Bu hâlde, merkez genel kurulu 30 gün içerisinde toplanır
ve salt çoğunlukla karar alır. Bu karar
başvuran kişiye iletişim bilgileri kısmında belirttiği elektronik posta
adresine gönderilecek elektronik posta aracılığıyla bildirilir. Üyelik başvurusunun
kabulü hâlinde, başvuran kişi giriş ücreti ve ilk aylık aidat tutarını
belirtilen banka hesabına yatırdığını gösteren belgeyi 15 gün içerisinde dernek
yönetim kuruluna ibraz etmek zorundadır. Aksi takdirde üyeliğin kabulü işlemi
kendiliğinden geçersiz hâle gelir.
Üyelerin Hak ve Sorumlulukları:
Madde 7 –
Üyeler, dernek organları ile ilgili bütün seçme ve seçilme haklarına sahiptir.
Dernekle ilgili tüm hak ve yetkilere sahip olarak derneğin her türlü organında
görev alabilir ve etkinliğinden yararlanabilir. Üyelik herhangi bir süre ile
sınırlı olmayıp, üyenin dernekten kendi isteği ile ayrılmaması veya üyeliğine
bu tüzükte öngörülen koşullara uygun şekilde kendiliğinden ya da yönetim kurulu
kararıyla son verilmemesi hâlinde süresiz olarak devam eder.
Üyeliğin Sona Ermesi:
Madde 8 – Dernek
üyeliğinin sona ermesi; dernek üyeliğinden istifa, tüzüğe veya kanuna aykırılık
dolayısıyla üyeliğin sona ermesi ve yönetim kurulu kararıyla üyeliğin sona
erdirilmesi şekillerinde olabilir.
Dernek üyeliğinden istifa, dernek üyesinin istifa dilekçesini yönetim kuruluna ibraz etmesi ile gerçekleşir. Bu dilekçenin yönetim kuruluna ulaşma anı, dernek üyeliğinin sona erme anıdır. Üyelikten ayrılma hâlinde derneğe olan önceki borçlar sona ermez. Dernek üyeliğinden istifa edilmesi hâlinde bir yıl içerisinde yeniden üyelik başvurusu yapılamaz.
Tüzüğe veya kanuna aykırılık dolayısıyla üyeliğin sona ermesi, aşağıda belirtilen hâller dolayısıyla gerçekleşir:
- Dernekler Kanunu, Türk Medeni
Kanunu, Türk Ceza Kanunu, ilgili diğer mevzuatta dernek üyeliği için öngörülen
bir hukuki engelin veya bu tüzüğün 4. maddesinde belirtilen hususlara
aykırılığın sonradan ortaya çıkmış olması.
- Üç aidat dönemi boyunca üst üste
aidat tutarının yatırılmamış olması.
- Üst üste üç kez olağan genel kurul
toplantısına, yönetim kuruluna geçerli bir mazeret dilekçesi sunmaksızın
katılınmamış olması.
Tüzüğe aykırılığın gerçekleşip gerçekleşmediğini yönetim kurulu kendiliğinden araştırır ve kabul sayısı yönetim kurulu üye sayısının ¾’ünden az olmamak kaydıyla karara bağlar. Bu kararın verilmesi anında dernek üyeliği sona erer.
Yönetim kurulu kararıyla üyeliğin sona erdirilmesi, üyenin derneğin genel işleyişini bozucu davranışları, verilen görevleri sık sık yerine getirmemesi ve dernek organlarınca alınan kararlara uymaması sonucunda, yönetim kurulu tarafından kabul sayısı yönetim kurulu üye sayısının ¾’ünden az olmamak kaydıyla karara bağlanır. Yönetim kurulu gerekli gördüğü takdirde bu kararı yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğu ile merkez genel kurulunun oylamasına sunabilir. Merkez genel kurulu üye sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Bu hâlde üyelik bir sonraki aidat dönemine kadar devam eder ve sonraki aidat dönemi tarihi geldiğinde üyelik sona erer.
Üyeliğin tüzüğe aykırılık dolayısıyla sona ermesi ve yönetim kurulu kararıyla sona erdirilmesi kararı verildiği anda derhal ilgili şahsa elektronik posta yoluyla bildirilir.
Üç hâlde de dernek üyeliği sona erenler üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
Onursal Üyelik:
Madde 9 –
Onursal üyelik, derneğin kendisine veyahut derneğin amaçları ile ilgili
faaliyetlere üstün katkı sağlamış saygın kişilere yönetim kurulu tarafından oy
birliğiyle verilir.
Onursal üyeler giriş ücreti veya aidat ödemezler. Dernek ile ilgili seçme ve seçilme haklarına sahip değildirler, dernek organlarında görev almazlar. Fakat, oy kullanmamak kaydıyla genel kurul faaliyetlerine katılabilir, dernek üyelerinin sahip olduğu haklardan faydalanabilirler.
Onursal üyelik, yönetim kurulu tarafından oy birliğiyle verilen karar ile sona erdirilebilir.
Dernek Organları:
Madde 10 – Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.
- Genel kurul
- Yönetim kurulu
- Denetim kurulu
Dernek Genel Kurulunun Kuruluş
Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü:
Madde 11 –
Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden
oluşur.
Derneğin şubesinin açılması durumunda ise şube sayısı üçe kadar genel merkez ve şubelerinde kayıtlı üyelerden; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise genel merkezdeki kayıtlı üyeler şubelere nakledilerek şubelerin genel kurullarında seçilen delegelerden oluşur.
Genel kurul;
- Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
- Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı başvurusu üzerine, yönetim kurulunca olağanüstü toplantıya çağrılır. Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Olağan genel kurul, 3 yılda bir, ekim ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Çağrı Usulü
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az onbeş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Usulü
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar
Alma Usul ve Şekilleri:
Madde 12 – Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, oylamalar
açık olarak yapılır. Açık oylamada,
genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Gizli oylama yapılacak olması durumunda ise, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtlar veya oy pusulaları üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılır ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak sonuç belirlenir.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri:
Madde 13 – Aşağıda
yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
- Dernek organlarının seçilmesi,
- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
- Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,
- Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
- Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,
- Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,
- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
- Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,
- Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi husunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
- Derneğin vakıf kurması,
- Derneğin fesih edilmesi,
- Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
- Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
- Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi,
- Dernek tüzüğünce genel kurula verilen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev
ve Yetkileri:
Madde 14- Yönetim kurulu beş asıl ve beş yedek üye olarak
genel kurulca seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev dağılımını belirler. Bütün üyeler eşit düzeyde oy hakkına sahip bir biçimde derneğin yönetim kurulu faaliyetlerini yürütür.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü kişiye yetki vermek,
- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
- Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,
- Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
- Genel kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
- Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,
- Gereli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
- Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
- Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
- Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dahilinde her çeşit kararı almak ve uygulamak,
- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
- Bu tüzüğün dernek yönetim kuruluna verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Denetim Kurulunun Teşkili, Görev
ve Yetkileri:
Madde 15 – Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulun toplantıya çağrılmasını isteyebilir.
Derneğin Gelir Kaynakları:
Madde 16 – Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
- Üye aidatı: Üyelerden giriş ödentisi olarak 30 TL, aylık olarak da 20 TL aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir,
- Şube ödentisi: Derneğin genel giderlerini karşılamak üzere şubeler tarafından tahsil edilen üye ödentilerinin %50’si altı ayda bir genel merkeze gönderilir,
- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,
- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
- Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri
ve Tutulacak Defterler:
Madde 17- Defter tutma esasları;
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
- İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
Alındı Belgesi Kayıt Defteri ile Demirbaş Defterinin tutulması zorunlu değildir.
- Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- (a) bendinin 1, 2 ve 3’üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
- Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri:
Madde 18 – Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği buluna) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Bu belgeler; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.
Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.”
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname
Verilmesi:
Madde 19- Derneğin, bir önceki yıla ait
faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına
ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek
yönetim kurulu tarafından onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı
içinde dernek başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim
Yükümlülüğü:
Madde
20 – Mülki
amirliğe yapılacak bildirimler;
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.
Taşınmazların Bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Değişikliklerin Bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Derneğin İç
Denetimi:
Madde 21 – Dernekte genel kurul, yönetim
kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız
denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu
veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun
yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.
Derneğin
Borçlanma Usulleri:
Madde 22 – Dernek amacını gerçekleştirmek ve
faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu
kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı
konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma,
derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte
yapılamaz.
Derneğin
Şubelerinin Kuruluşu:
Madde 23-Dernek, gerekli görülen yerlerde
genel kurul kararıyla şube açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki
verilen en az üç kişilik kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen
şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük
mülki amirliğine verir.
Şubelerin Görev ve Yetkileri:
Madde 24-Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet
konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm
işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu
dernek iç örgütüdür.
Şubelerin Organları ve Şubelere Uygulanacak Hükümler:
Madde 25 – Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.
Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca seçilir.
Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şubede de uygulanır.
Şubelerin Genel Kurullarının
Toplanma Zamanı ve Merkez Genel Kurulunda Temsili:
Madde 26 – Şubeler genel kurul
olağan toplantılarını genel merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay
önce bitirmek zorundadırlar.Şubelerin
olağan genel kurulu, 3 yılda bir, mayıs ayı içerisinde, şube yönetim kurulunca
belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.
Şubeler, şube sayısı üçe kadar genel merkez genel kurulunda tüm üyelerin doğrudan katılımı ile; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise, şubede kayıtlı her on üye için bir arta kalan üye sayısı 10‘dan fazla ise bu üyeler içinde bir olmak üzere şube genel kurulunda seçilecek delegeler aracılığı ile genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.
Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler katılır. Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri genel merkez genel kuruluna katılır, ancak şube adına delege seçilmedikleri sürece oy kullanamazlar.
Şubelerin yönetim veya denetim kurulunda görevli olanlar genel merkez yönetim veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.
Temsilcilik
Açma:
Madde 27 –Dernek, gerekli gördüğü yerlerde
dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik
açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak
görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine
yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez.
Şubeler temsilcilik açamazlar.
Tüzüğün
Ne Şekilde Değiştirileceği:
Madde 28 –Tüzük değişikliği
genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin
Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli:
Madde 29-Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde İfade Fikir Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Hüküm
Eksikliği:
Madde 30 – Bu tüzükte
belirtilmemiş hususlarda Dernekler
Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler
Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 1 – İlk genel kurulda dernek organları oluşturulana kadar, derneği temsil edecek ve dernekle ilgili iş ve işlemleri yürütecek olan geçici yönetim kurulu üyeleri aşağıda belirtilmiştir.
Adı ve Soyadı: Görev Unvanı:
Bu tüzük 30 madde ve 1 geçici maddeden oluşmaktadır.